غیرت دینی میراث فدائیان اسلام است
به گزارش پایگاه خبری_تحلیلی «موج رسا» سید مجتبی میرلوحی مشهور به نواب صفوی در ۱۷ مهر سال ۱۳۰۳در تهران به دنیا آمد. یک سال پس از تولد او به طور رسمی سلطنت قاجار منقرض شد و رضا خان سردار سپه با نام رضا شاه پهلوی به سلطنت رسید.
بیشتر بخوانید
سیاست‌های نوسازی رضاشاه در حوزه‌ی فرهنگی در تقابل با برخی مظاهر باورهای مذهبی جامعه‌ی ایران قرار داشت.به ویژه سیاست تغییر لباس و ترویج لباس متحدالشکل و سیاست ممنوعیت حجاب.
نواب در خانواده‌ی مذهبی به دنیا آمد.پدرش روحانی بود که به دلیل اجبار لباس روحانی را درآورده و وکیل دعاوی شده بود.به دلیل درگیری با داور وزیر عدلیه و زدن سیلی به وی مدت سه سال زندانی شده بود.
نخستین حرکت اعتراضی او راه اندازی تظاهرات علیه کشف حجاب در دی ماه سال ۱۳۱۷ بود.او همزمان با تحصیل در مدرسه در مسجدی در نازی آباد تحصیلات حوزوی را آغاز کرده بود.
در شهریور ۱۳۲۰ با ورود نیروهای متفقین رضا شاه از سلطنت برکنار و پسرش محمدرضا جانشین او شده بود.به دلیل از بین رفتن قدرت مطلقه‌ی شاه، دهه‌ی ۱۳۲۰ دوره‌ی تجربه‌ی آزادی و فعالیت‌های آزاد گروه‌ها و احزاب در ایران و البته بی ثباتی دولت‌های مرکزی و تغییر پی در پی دولت‌ها بود.
نواب در ۱۳۲۲ به استخدام وزارت نفت در آمد و به آبادان منتقل شد. ولی به دلیل این که کارگران صنعت نفت را به دلیل برخورد یکی از متخصصان انگلیسی با کارگری ایرانی، به اعتراض علیه انگلیسی‌ها واداشته بود، تحت تعقیب قرار گرفت و به نجف گریخت. و در آنجا به تحصیلات حوزوی پرداخت.
در این ایام احمد کسروی در ایران با نوشتن کتاب‌هایی از جمله شیعی گری و به راه انداختن جریان پاک دینی به مبارزه با علما و مذهب شیعه پرداخته بود.
کسروی برای مبارزه با او از نجف به ایران آمد.در اردیبهشت سال ۱۳۲۳ اقدام به ترور نافرجام او کرد که به همین دلیل دو ماه محبوس شد.
دهه‌ی ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ شاهد تشکیل گروه‌ها و سازمان‌های اسلامی بود.این تشکل‌ها از جهت استقلال و عدم وابستگی به علمای بزرگ و مراجع تقلید، به هم شباهت داشتند. ولی از حیث روش‌ها و اهداف تفاوت داشتند.
نواب صفوی در ۲۶ سالگی جمعیت فدائیان اسلام را تشکیل داد و در واقع جمعیت فدائیان اسلام نخستین گروه سیاسی بود که هدف خود را تشکیل حکومت اسلامی با استفاده از شیوه‌ی مسلحانه اعلام کرده بود و برای تحقق آن فعالانه تلاش می‌کرد.
فدائیان اسلام با استفاده از شیوه‌ی برخورد قهری و ترور سعی می‌کردند در مقابل کسانی که در آن دوران حرکت‌های ایشان را خلاف مصالح اسلام می‌دانستند ،ایستادگی کنند.
از اقدامات ایشان ترور احمد کسروی توسط سید حسین امامی و چند نفر دیگر از اعضای جمعیت در ۲۰ اسفند ۱۳۲۴ در ساختمان دادگستری، ترور عبدالحسین هژیر وزیر دربار وقت، توسط سید حسین امامی، به دلیل تلاش او در اعمال نفوذ و تقلب در انتخابات مجلس در ۱۳ آبان ۱۳۲۷، ترور علی رزم آرا نخست وزیر وقت توسط خلیل طهماسبی، به دلیل تلاش برای تصویب قراراد نفت گس گلشاییان در ۱۶ اسفند۱۳۲۹ بود.
از دیگر اقدامات جمعیت فدائیان ثبت نام از ۵۰۰۰ نفر نیروی داوطلب برای اعزام به فلسطین جهت مبارزه با اسرائیل، در ۲۷ خرداد ۱۳۲۷ بود که این رژیم توسط سازمان ملل به رسمیت شناخته شده بود.
در جریان نهضت ملی شدن نفت نیز نواب به همراه جمعیت فدائیان اسلام با آیت الله کاشانی هماهنگ و همراه بود. این گروه نقش مهمی در راه یابی کاشانی به مجلس و حتی نخست وزیری مصدق داشتند.
حمایت ایشان از دکتر مصدق به دلیل همراهی با آیت‌الله کاشانی بود. والا نواب میانه خوشی با ملی گرایی و ملی گرایان نداشت و در واقع ترور هژیر و رزم آرا نیز در همین راستا و کمک به نهضت ملی انجام شده بود.
با ملی شدن نفت و تیرگی روابط آیت‌الله کاشانی و دکتر مصدق، روابط فدائیان اسلام و دولت مصدق نی تیره شد و نواب در دوران نخست وزیری مصدق کتاب خود را با عنوان "راهنمای حقایق"چاپ کرد که در واقع مانیفست او برای حکومت مورد نظر اسلامی بود.
در این کتاب او خواستار آن بود که شاه تابع قانون اسلام باشد و در صورت تخطی برکنار گردد.او خواهان "احقاق حقوق مشروع محرومان براساس معیارهای اسلام"و انجام اقداماتی از قبیل ارائه مراقبت‌های بهداشتی مجانی، احداث خانه‌های ارزان قیمت، توزیع رایگان کلیه زمین‌های زراعی بایر وجداسازی زن و مرد در اماکن عمومی، اجرای کامل حدود اسلامی و ایجاد محدودیت برای کتاب و موسیقی و سینما، مگر با هدف ترویج اسلام بود.
نواب که مصدق را تهدید به قتل کرده بود به بهانه پرونده‌های قبلی از جمله مباشرت در ترور رزم آرا و ورود به عنف به دبیرستان دختران در ساری و تخریب آنجا به دو سال حبس قطعی محکوم می‌شود و در سال ۱۳۳۰ به زندان می‌رود.
در ۲۵ بهمن ۱۳۳۰ دکتر حسین فاطمی وزیر خارجه مصدق توسط عددهایی عضو جمعیت ترور می‌شود که البته فاطمی جام سالم به در می‌برد.
نواب پس از آزادی در شهریور ۱۳۳۲ به دعوت سید قطب از رهبران اخوان المسلمین به مصر رفت و در کنگره اسلامی قدس شرکت کرد و سخرانی آتشینی علیه اسرائیل انجام داد.
از اقدامات دولت ایران عضویت در پیمان بغداد بود. نخست وزیر وقت حسین علا برای شرکت در این اجلاس در آستانه سفر به عراق بود که توسط مظفر ذوالقدر عضو جمعیت فدائیان اسلام ترور شد.
امام ترور موفق نبود و ذوالقدر و سپس نواب صفوی و دیگر اعضای مهم جمعیت فدائیان اسلام دستگیر و در دادگاه نظامی محاکمه شدند.
اکنون که پس از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ شاه قدرت خو د را تثبیت کرده و با تکیه بر ارتش اعمال قدرت می‌کرد، دادگاه پس از چند جلسه نهایتا سید مجتبی نواب صفوی، مظفر ذولقدر، خلیل طهماسبی و محمد واحدی را به اعدام محکوم کرد و حکم اعدام در بامداد ۲۷ دی ۱۳۳۴ به اجرا درآمد.
پرویز فتح الله پور/ استاد تاریخ دانشگاه زنجان
انتهای خبر/